Nhiều người cho rằng lập kế hoạch marketing rất không cần thiết và nó là sự lãng phí thời gian và công sức mà không mang lại kết quả gì hay cho rằng các kết quả của kế hoạch marketing không đúng với thực tế và họ nghĩ chỉ cần xử lý các vấn đề hiện tại của doanh nghiệp để gia tăng doanh số hằng ngày là được. Tuy nhiên sự thật có đúng là như vậy? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn học marketing online đồng thời bạn biết một kế hoạch marketing là gì và cách lập kế hoạch marketing và tầm quan trọng của nó trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp hay không.
Kế hoạch Marketing là gì?
1. Định nghĩa
Kế hoạch marketing (marketing plan) là một bảng bao gồm những nội dung và phạm vi các hoạt động Marketing. Một kế hoạch marketing thường bao gồm chủ yếu các nội dung như nhiệm vụ, mục tiêu, phân tích tình huống, sự phát triễn của các cơ hội, thị trường mục tiêu, các chương trình cho hoạt động Marketing, ngân sách, thời gian thực hiện.
Kế hoạch marketing có thể chia làm 2 loại đó là kế hoạch ngắn hạn và kế hoạch dài hạn. Trong khi kế hoạch marketing ngắn hạn sẽ gồm những nội dung chi tiết xuyên suốt quá trình thì kế hoạch marketing dài hạn thường sẽ là một bức tranh tổng quát với những hoạt động mang tính lâu dài nhiều hơn.
2. Tại sao cần lập kế hoạch marketing?
Không chỉ riêng hoạt động Marketing mà khi thực hiện bất kỳ một vấn đề gì thì bạn cũng cần có kế hoạch. Bởi lẽ nếu không có kế hoạch thì dễ bạn sẽ hành động theo cảm tính và khó đạt được mục tiêu đã đề ra. Để làm rõ hơn về vấn đề này sau đây là một số lý do khiến bạn cần lập Marketing Plan:
- Tất cả các thành viên cùng hành động theo một định hướng đã được xác định trước tạo nên sự đồng nhất
- Hiểu rõ được về các bước rõ ràng để tiến đến mục tiêu.
- Hiểu biết rõ về nhu cầu của khách hàng cũng như những gì doanh nghiệp sẽ đáp ứng. Biết được khả năng ngân sách cho hoạt động Marketing là bao nhiêu từ đó có các phương pháp phòng chống rủi ro trong kinh doanh.
- Kiểm soát được từng bước phát triển, tiến độ của kế hoạch có đi theo đúng hướng kế hoạch đã đề ra hay không và từ đó có biện pháp can thiệp phù hợp.
- Đem lại nhiều cơ hội kinh doanh khác nhau thông qua các ý tưởng sáng tạo trong chương trình Marketing.
3. Các bước xây dựng kế hoạch marketing
Quá trình thiết lập bản kế hoạch Marketing hoàn chỉnh được thực hiện dựa theo một loạt các bước có chủ ý để bạn xác định rõ được phương án và mục tiêu mình muốn đạt được. Cụ thể các bước trong quy trình Marketing Plan như sau:
- Tìm hiểu thị trường cũng như các đối thủ cạnh tranh.
- Xác định đối tượng khách hàng và tìm hiểu tâm lý những khách hàng này.
- Xây dựng thông điệp marketing.
- Chọn hình thức marketing.
- Lập mục tiêu và doanh số của chiến dịch marketing.
- Lập ngân sách marketing.
Một số vấn đề lớn thường gặp khi lập kế hoạch marketing
1. Cấp quản lý không làm việc cùng nhau
Marketing Plan thông thường sẽ tập trung vào việc xác định thị trường cùng phương thức đáp ứng nhu cầu của khách hàng nhằm nâng cao thị phần. Để có thể thực hiện được điều này đòi hỏi phải có kế hoạch kinh doanh tổng thể, vạch ra các mục tiêu và sự đồng lòng hỗ trợ của các ban quản lý. Mặc dù vậy nhưng trong các cuộc họp rất khó để tìm đến tiếng nới chúng. Những vấn đề cấp thiết đặt ra nếu cấp quản lý trong công ty không làm việc cùng nhau, kế hoạch sẽ khó có thể đi đến thành công.
2. Sự nhầm lẫn khi phân biệt chiến lược và chiến thuật
Chiến lược là xác định mục tiêu dài hạn và cách thức mà bạn dự định để đạt được mục tiêu đó. Hay đơn giản hơn dựa vào các chiến lược chính là cách bạn vạch ra con đường để đi đến điểm đích mà bạn đặt ra. So với chiến lược thì chiến thuật được định hướng một cách cụ thể hơn trong những khung thời gian nhất định. Bạn cũng có thể hiểu chiến thuật và các phương pháp phù hợp với tài nguyên giúp bạn vượt qua vấn đề. Trong một Marketing Plan thì chiến lược rộng hơn và chứa đựng chiến thuật trong nó. Tuy nhiên khá nhiều các cấp quản lý nhỏ lại nhầm lẫn giữa hai điều này với nhau.
3. Thiếu nguồn lực
Trong bất cứ một kế hoạch hay nhiệm vụ gì thì giải quyết tốt yếu tố con người chính là bước đầu quyết định đến một nửa thành công. Một ví dụ lập về kế hoạch Marketing với mục tiêu là tăng doanh số bán hàng nhưng nhân sự của bạn không đủ đáp ứng hoặc không có khả năng thuyết phục khách hàng thì cũng rất khó thành công.
Bên cạnh nhân sự thì tài chính cũng là một vấn đề đáng lo ngại ảnh hưởng lớn đến Marketing Plan. Một ví dụ điểm hình cho điều này khi bạn muốn quảng bá sản phẩm rộng rãi đến mọi người nhưng lại không đủ kinh phí quảng cáo nên kế hoạch bị đổ bể. Chính bởi lẽ này nên trước khi đưa kế hoạch vào thực hiện người ta luôn cần tính toán chi tiết nguồn lực xem liệu có đáp ứng được hay không.
4. Thiếu giả định về sự thay đổi của khách hàng
Thói quen sở thích mua hàng không phải cố định mà nó liên tục thay đổi theo mùa, theo xu hướng,… Do đó để kế hoạch phát triển theo đúng hướng thì người kinh doanh luôn phải nghiên cứu thị trường để đáp ứng đúng thị yếu của khách hàng. Thậm chí ngay cả khi đã nghiên cứu kỹ lưỡng nhưng trước thói quen mua sắm thay đổi đột ngột của khách hàng vẫn làm nhiều doanh nghiệp lao đao. Bởi vậy việc lập kế hoạch cũng cần sự linh hoạt, nhanh nhạy bắt kịp thị trường.
5. Đặt ra kỳ vọng không thực tế
Marketing Plan là để hướng đến những mục tiêu trong tương lai nhưng không có nghĩa là người lập kế hoạch được thoải mái lựa chọn điểm đích cho mình. Đầu tiên bởi nếu bạn đưa ra các kỳ vọng không thực tế thì sự thật trả lại cho bạn là sự thất bại. Bên cạnh đó nó còn ảnh hưởng đến các bộ phận cùng nhau tham gia vào dự án này đều bị lãng phí sức lực và nghiêm trọng hơn có thể dẫn đến tổn hại cho doanh nghiệp.
Ví dụ minh họa thực tế nhất cho điều này như khi nguồn lực của bạn còn hạn hẹp, thị trường cũng không có bất cứ biến động nào chỉ ra cơ hội để bạn bức phá nhưng mục tiêu bạn đặt ra lại gấp năm gấp 10 lần doanh thu thông thường. Nhìn vào điều này chúng ta rõ ràng nhận ra được đây là kết quả bất khả thi và khó sẽ được ban điều hành thông qua.
6. Thiếu tập trung vào một mục tiêu
Quy trình Marketing dần dần đi đến thành công nếu nó được tạo dựng từ một loạt các mốc quan trọng mà chúng ta vẫn thường gọi là KPIs (Key Performance Indicators) – hệ thống đánh giá định lượng. Nếu các nguồn lực và quy trình đều được tập trung vào một điểm thì việc hoàn thành sẽ dễ dàng hơn.
Bên cạnh đó nếu bạn có một số mục tiêu khác muốn giải quyết đồng thời, thì bạn cần lập những kế hoạch khác cho từng mục tiêu. Tất nhiên trước khi đưa ra quyết định cuối cùng bạn cần phải cân nhắc kỹ lưỡng đảm bảo cung cấp đủ nguồn lực cho các mục tiêu khác nhau. Nếu không đảm bảo được điều này bạn vẫn nên lựa chọn cho mình con đường an toàn tránh để các mục tiêu đều dẫn đến thất bại.
Một kế hoạch marketing gồm những nội dung gì?
1. Tóm tắt hoạt động (Executive summary)
Tóm tắt hoạt động ở đây có nghĩa là người lập Marketing Plan phải trình bày khái quát, ngắn gọn mục tiêu và đề nghị của kế hoạch để nhà quản trị hiểu được những vấn đề nổi trội. Đây là công việc đầu tiên phải làm bởi lẽ chỉ khi việc này thành công, kế hoạch được ban hội đồng thông qua thì nó mới được đưa vào thực hiện. Bởi lẽ đó nếu bạn muốn bản kế hoạch Marketing của mình được trở thành hiện thực thì phải nắm bắt tốt cơ hội đầu tiên này.
2. Tình hình kế hoạch marketing hiện đại (Current marketing situation)
Tại đây người lập kế hoạch cần trình bày những dữ liệu cơ bản về thị trường, hàng hóa, cạnh tranh, phân phối và môi trường vĩ mô ảnh hưởng trực tiếp đến việc kinh doanh và tiêu thụ sản phẩm. Một ví dụ về lập kế hoạch Marketing cho vấn đề này cần đảm bảo như:
- Tình hình thị trường (Market situation): cần đưa ra các dữ liệu về quy mô, mức tăng trưởng, nhu cầu, nhận thức và khung hướng mua sắm của khách hàng.
- Tình hình sản phẩm (Product Situation): đưa ra các số liệu về mức bán, giá, mức đóng góp vào lợi nhuận biên, lợi nhuận.
- Tình hình cạnh tranh (Competitive Situation): cần nghiên cứu để biết được dữ liệu của những đối thủ cạnh tranh về quy mô, mục tiêu, thị phần, chất lượng sản phẩm, chiến lược Marketing, cũng như dự định của họ.
- Tình hình phân phối (Distribution Situation): quy mô phân phối, độ phủ sóng sản phẩm và các kênh phân phối.
- Tình hình môi trường vĩ mô (Microenvironment Situation): có thông tin về môi trường vĩ mô dân số, kinh tế, công nghệ, chính trị, luật pháp, văn hóa, xã hội ảnh hưởng đến sản phẩm.
3. Phân tích cơ hội và vấn đề (Opportunity and Issue analysis)
Giai đoạn phân tích chiếm một phần khá quan trọng trong việc tạo lập nên các chương trình Marketing. Bởi lẽ khi nhìn vào các kết quả phân tích các nhà quản trị Marketing có thể nhìn ra các phương hướng kinh doanh và lường trước được kết quả mà kế hoạch sẽ đi tới. Do đó việc nghiên cứu phân tích này cần đảm bảo độ chính xác cao, cụ thể như sau:
- Phân tích cơ hội/ thử thách (Opportunity Threats analysis): Các nhà quản trị phải nhận định được rõ ràng các cơ hội và thử thách có vai trò ảnh hưởng quyết định đến tương lai sản phẩm.
- Phân tích điểm mạnh/điểm yếu (Strengths/Weaknesses Analysis): Các nhà quản trị cần nhận rõ những điểm mạnh và điểm yếu để có phương án phát huy và đối phó kịp thời.
- Phân tích vấn đề (Issues Analysis): công ty sử dụng những phân tích, đánh giá trên để xác định vấn đề cần giải quyết trong kế hoạch.
4. Các mục tiêu (Objectives)
Mục tiêu là điều cuối cùng mà các Marketing Plan hướng tới. Chỉ khi xác định rõ ràng mục tiêu thì nhà quản trị Marketing mới vẽ ra được các chiến lược Marketing đúng đắn. Bởi vậy điều trước tiên cần làm là phải xác định các mục tiêu về tài chính và Marketing của kế hoạch. Ví dụ như các mục tiêu về lợi nhuận, thị phần, tỷ lệ hoàn vốn đầu tư, chỗ đứng trên thị trường, danh tiếng,….
5. Chiến lược kế hoạch marketing (Marketing Strategy)
Dựa trên các dữ liệu, thông tin được đề cập tại các mục trên thì nhà quản trị sẽ tiến hành lập ra các chiến lược Marketing rõ ràng, có lộ trình nhất định để tiến tới mục tiêu đề ra. Việc này đòi hỏi người lập phải có tư duy logic, kiến thức chuyên môn cao và đặc biệt là sự nhanh nhạy với thị trường. Bên cạnh đó chỉ có những chiến lược tốt, có cơ hội đi đến thành công mới được ban hội đồng thông qua nên bạn cần lưu ý phải đặt tâm huyết của mình vào trong nó.
Nội dung của chiến lược Marketing cần có trong Plan Marketing bao gồm các vấn đề sau:
- Thị trường mục tiêu (Target Marketing).
- Định vị (Positioning) Dòng sản phẩm (Product Line) Giá (Price).
- Đầu mối phân phối (Distribution Outlets).
- Lực lượng bán hàng (Salesforce).
- Dịch vụ (Service) Quảng cáo (Advertising).
- Khuyến mãi (Sales Promotion).
- Nguyên cứu và phát triển (Research and Development).
6. Chương trình hành động (Action Programs)
Nhìn nhận vào các nội dung được phân tích trong các Plan Marketing mà người quản trị phải đi tìm câu trả lời tốt nhất cho:
- Những công việc gì sẽ phải làm?
- Khi nào làm?
- Ai sẽ làm?
- Chi phí bao nhiêu?
Đây được xem là bước đạt dấu ấn đầu tiên trong iệc đưa kế hoạch Marketing vào thực hiện.
7. Dự tính lỗ lãi (Projected Profit-and-Loss Statement)
Dự tính ngân sách và quản trị rủi ro là các bước quan trọng không chỉ ở kế hoạch phát triển quảng bá Marketing mà bất cứ dự án nào cũng cần có. Lý do bước này được xem là quan trọng như vậy bởi lẽ nó chính là căn cứ xác định xem liệu đây có phải là một bước đi quá nguy hiểm hay không, nếu không thành công liệu doanh nghiệp phải đối mặt với khó khăn như thế nào. Bên cạnh đó việc dự tính các khoản chi phí khác; dự tính mức bán và lỗ lãi cũng chính là cơ sở để phát triển kế hoạch sản xuất ,tuyển chọn nhân viên,và thực hiện Marketing.
8. Kiểm soát(Controls)
Marketing Plan chỉ có thể hoạt động tốt nếu có sự chung tay của các cấp quản lý và toàn bộ nhân viên. Tuy nhiên không phải ai cũng luôn cố gắng trong công việc, không phải ai cũng biết cách thực hiện nhiệm vụ đúng cách và đó chính là lý do cần sự có mặt của kiểm soát. Những cán bộ làm công tác kiểm soát sẽ đốc thúc nhân viên làm việc nhiệt tình hoặc ít nhất đảm bảo đùng chỉ tiêu KPI. Bên cạnh đó công việc kiểm soát này cũng chính kiểm tra, bẻ lái sao cho kế hoạch đi theo đúng định hướng và giải quyết các vấn đề phát sinh trong khi thực hiện.
Marketing Plan vẫn luôn được xem là át chủ bài nắm vai trò quyết định đến quá trình kinh doanh. Bởi vậy nhà quản trị Marketing cần đặc biệt chú tâm mỗi khi thiết lập các bản kế hoạch này. Các thông tin chi tiết về mọt bản kế hoạch Marketing còn khá nhiều và sẽ được chúng tôi gửi đến bạn trong phần II của giải đạp mọi thắc mắc để lập kế Marketing Plan hiệu quả.
Cách lập bản kế hoạch marketing hiệu quả
Các doanh nghiệp có thể có sự khác nhau về ngành nghề, sản phẩm, dịch vụ, mục tiêu kinh doanh hay kế hoạch kinh doanh nhưng có một số yếu tố cần thiết nhất định mà hầu hết các kế hoạch marketing đều có bao gồm:
1. Phân tích cơ hội thị trường
Các doanh nghiệp cần tìm ra những cơ hội thị trường mới để tạo ra những cơ hội thuận lợi, nhận biết được những biến đổi nào có thể trở thành cơ hội mà doanh nghiệp có thể khai thác, hoặc những tác động nào của môi trường có thể tạo thành những nguy cơ cho doanh nghiệp.
Doanh nghiệp có thể sử dụng mô hình phân tích SWOT để liệt kê ưu, nhược điểm cũng như cơ hội và thách thức trong quá trình phát triển; thông qua phân tích các yếu tố trong môi marketing hay thông qua các phương pháp để xác định các cơ hội thị trường như phương pháp “kẻ hở trên thị trường“ của Richard M. White, đó là phát hiện những nhu cầu chưa được thỏa mãn của khách hàng để đáp ứng hoặc phương pháp phân tích bằng mạng mở rộng sản phẩm/ thị trường (thâm nhập thị trường, mở rộng thị trường, phát triển thị trường, đa dạng hóa),….
2. Lựa chọn các thị trường mục tiêu
Đây là bước vô cùng quan trọng trong hoạt động marketing mà doanh nghiệp cần phải xác định rõ cho các kế hoạch marketing của mình. Các câu hỏi bạn cần làm rõ trong bước này đó là:
- Khách hàng mục tiêu của mình là ai ?
- Họ có những nhu cầu và mong muốn gì cần được thỏa mãn?
- Các chiến lược marketing cần hướng đến cho tất cả khách hàng của công ty hay một nhóm khách hàng mục tiêu?
3. Triển khai marketing – mix
Sau khi đã xác định được các mục tiêu trong hoạt động marketing thì công việc tiếp theo doanh nghiệp cần thực hiện đó là triển khai các hoạt động marketing – mix. Marketing – mix ( hay còn gọi là Marketing hỗn hợp) là công cụ phổ biến nhất giúp các Marketers tìm đúng kênh phân phối và tiếp thị quảng cáo trên thị trường. Thuật ngữ này chỉ tập hợp các công cụ marketing được doanh nghiệp sử dụng để đạt được mục tiêu tiếp thị trên thị trường. Marketing – mix trong doanh nghiệp thường bao gồm 4P: Sản phẩm ( Product), Giá (Price), Phân phối (Place), Xúc tiến (Promotions) và thường thêm 3P trong ngành dịch vụ đó là: Process (quy trình), People (con người), và Physical Evidence (cơ sở vật chất).
Thứ tự và cấu trúc của marketing – mix được triển khai thống nhất hoặc khác biệt tùy thuộc vào phương án chiến lược marketing đã được xác định và chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của quyết định định vị thị trường của doanh nghiệp.
4. Tổ chức thực hiện các chiến lược kế hoạch marketing
Sau khi đã lên kế hoạch triển khai tổ chức thực hiện các bước khởi thảo trên trong bản kế hoạch marketing. Một kế hoạch khởi thảo có hay bao nhiêu nhưng nếu doanh nghiệp không biết cách tổ chức và hành động theo kế hoạch hiệu quả cũng sẽ không mang lại giá trị gì cho doanh nghiệp. Một số các kỹ năng cần thiết trong tổ chức thực hiện các hoạt động marketing trong doanh nghiệp bạn cần biết đến như:
– Tổ chức bộ phận marketing phối hợp với nhau để thực thi các chiến lược marketing
– Tổ chức bộ phận marketing thích hợp với quy mô hoạt động marketing của doanh nghiệp
– Xác định và phân chia nhiệm vụ cho từng bộ phận và nhân viên cụ thể
– Phát triển hệ thống khen thưởng giúp thúc đẩy các bộ phận trong doanh nghiệp phát huy tối đa năng lực làm việc.
– Xây dựng bầu không khí tổ chức tích cực có khả năng động viên toàn bộ nỗ lực của nhân viên trong việc thành đạt mục tiêu
5. Kiểm tra hoạt động marketing
Mặc dù đã triển khai và thực hiện các hoạt động marketing một cách hiệu quả, tuy nhiên doanh nghiệp vẫn cần kiểm tra thường xuyên từng tiến trình của hoạt động marketing tránh sai sót nghiêm trọng. Bên cạnh đó, nhu cầu của khách hàng luôn luôn đổi theo thời gian và đối thủ cạnh tranh cũng luôn không ngừng đưa ra những chiến lược marketing khác nhau nhằm thao túng thị trường. Chính vì vậy, việc kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện hoạt động marketing sẽ giúp doanh nghiệp rút kinh nghiệm và điều chỉnh các chiến lược marketing của mình cho tốt hơn, nhanh chóng nắm bắt nhu cầu của khách hàng, tăng lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp.
Các tìm kiếm liên quan:
- bản kế hoạch marketing hoàn chỉnh
- kế hoạch marketing tổng thể
- ví dụ về lập kế hoạch marketing
- lập kế hoạch marketing của vinamilk
- kế hoạch marketing online
- kế hoạch marketing offline
- kế hoạch marketing ngắn hạn
- mẫu kế hoạch marketing online cho 1 sản phẩm
Nội dung liên quan:
Post a Comment
Post a Comment